Απόσπασμα συνέντευξης της Πορτογαλίδας συγγραφέως Maria Teresa Horta στο καλλιτεχνικό περιοδικό Guernica.
[...]
- Ποια λέξη θα σας περιέγραφε καλύτερα;
M.T.: Ανυποταξία.
- Γιατί αυτή η λέξη;
Μ.Τ.: Αφενός γιατί γεννήθηκα ανυπότακτη και αφετέρου επειδή
στάθηκα από παλιά σύμβολο αλλαγής στην Πορτογαλία, ιδίως στο γυναικείο ζήτημα.
Μέχρι τις 25 Απριλίου του 1974, οι γυναίκες δεν είχαν φωνή στην Πορτογαλία.
Καμία. Οι γυναίκες δεν είχαν δικαιώματα, ούτε καν το δικαίωμα να έχουν λόγο για
το πώς να μεγαλώνουν τα παιδιά τους. Ανέκαθεν επαναστατούσα γι’ αυτό τόσο μέσα
από την ποίηση μου, όσο και μέσα από την καθημερινότητά μου. Και ήταν αρκετά
δύσκολο. Χρειάζεται πολύς χρόνος για να αλλάξεις τη στάση των ανθρώπων. Μπορεί οι
νόμοι να άλλαξαν μετά τις 25 του Απρίλη, αλλά η στάση των Πορτογάλων παρέμεινε
η ίδια. Σ’ αυτό έβαζε και το χεράκι της η Καθολική Εκκλησία. Η Καθολική
Εκκλησία έχει τέτοιες αρχές που θεωρεί τις γυναίκες δευτερεύουσες. Βέβαια, όταν
οι γυναίκες ανακάλυψαν ότι έχουν φωνή δική τους, κανείς δεν μπόρεσε να τις κάνει
να σωπάσουν και αυτό μας έχει σώσει σε αυτή τη χώρα. Όπως και να ‘χει, είναι ακόμα
πολύ δύσκολο. Η ποίησή μου παραμένει αρκετά απείθαρχη, με την έννοια ότι γράφω
για το σώμα.
[...]
Η Maria Teresa Horta (γενν. 20 Μαΐου 1937) είναι συγγραφέας, ποιήτρια, ακτιβίστρια θεωρητικός από την Λισσαβόνα της Πορτογαλίας. Μετά τη δικτατορία του Σαλαζάρ και στον καιρό της Δεύτερης Δημοκρατίας, η Horta μαζί με τις συγγραφείς Maria Isabel Barreno και Maria Velho da Costa συμφώνησαν να συναντιούνται κάθε βδομάδα για να συζητάνε και να ανταλλάσσουν σημειώσεις, ποιήματα, ιστορίες και επιστολές, δημιουργώντας την ομάδα που έγινε γνωστή "Οι τρεις Μαρίες". Κοινός παρανομαστής των συναντήσεων τους, αρχικά, ήταν "Τα Γράμματα μιας Πορτογαλίδας Καλόγριας" - πέντε επιστολές εξαιρετικής ποιητικής, γραμμένες τον 17ο αι. από μία νεαρή καλόγρια, την Mariana Alcoforado που είχε μία παράνομη σχέση με έναν Γάλλο αξιωματικό. Από τις συναντήσεις τους εκδόθηκε το βιβλίο "Τα Νέα Πορτογαλικά Γράμματα" που απαγορεύεται στην Πορτογαλία και οι τρεις Μαρίες συλλαμβάνονται για κατάχρηση ελευθερίας του Τύπου, για προσβολή της δημόσιας αιδούς και φτιάχνουν νομοθεσία που να εξασφαλίζει την δίωξη τους. Στις 25 Απριλίου του 1974, όταν το φασιστικό καθεστώς ανατρέπεται μετά από πενήντα χρόνια, το Δικαστήριο ζητά δημόσια συγγνώμη από τις τρεις Μαρίες και αναγνωρίζει τα Νέα Πορτογαλικά Γράμματα ως ένα λογοτεχνικό βιβλίο που μιλάει για την απελευθέρωση των γυναικών, την ερωτική τέχνη και την επανάσταση.
Η Maria Teresa Horta έχει γράψει 21 βιβλία ποίησης (1960 - 2013), κανένα από τα οποία δεν έχει μεταφραστεί στα αγγλικά.
Ολόκληρη η συνέντευξη: https://www.guernicamag.com/the-third-maria/
