Λογοτεχνικοί Τόποι

Ζάκυνθος

Στενός ο δρόμος, που μόλις χωρούσε να περάσει ένα αμάξι ή ένα κάρο και καθόλου ίσιος και με γυρίσματα, έτσι που τα σπίτια που βρίσκονταν στη μια του άκρη να μη φαίνονται στην άλλη. Ήταν ένα από τα παλιά καντούνια που βγάζουν στην παραλιακή λεωφόρο του Άμμου. Φαινόταν λοιπόν από' κει σ' αντίθεση με το δρόμο βυθισμένο στη σκιά και στριμωγμένο θαρρείς ανάμεσα στα δυο τελευταία σπίτια, ένα μέρος ηλιόλουστο και πολυσύχναστο της ανοιχτής λεωφόρου, από όπου άρχιζε ν' ανεβαίνει προς τον ουρανό η γαληνεμένη θάλασσα με δυο τρεις ψαράδικες βάρκες. Τ περισσότερα σπίτια είναι φτωχικά, μικρά μονώροφα, με πράσινα, τα πιο πολλά παραθυρόφυλλα και με φρεσκάδες, απομεινάρια του καλοκαιριού, μεγάλα, δηλαδή, ξύλινα πλαίσια επάνω στα οποία οι νοικοκυρές τέντωναν λευκό πανί και τα κρεμούσαν σαν τέντες μπροστά στα παράθυρα. Πολλά είναι κι εδώ τα χαμόγεια, κρασοπουλειό τα περισσότερα, από τις πόρτες των οποίων προβάλλει η άκρη ενός πάγκου και- το συνηθισμένο στολίδι των περισσότερων δρόμων της πόλης αυτής που αγαπά το κρασί- μια κόκκινη σημαία, σε καλαμένιο κοντάρι, επάνω στην οποία είναι γραμμένη η τιμή του κρασιού.

Γρηγόριος Ξενόπουλος "Μαργαρίτα Στέφα"

Παλαιά Φώκαια

Ανάβυσσος είναι ένα έρημο μέρος παραθαλάσσιο, στον κόρφο του Σαρωνικού, πάνω-κάτω δέκα μίλια πριν απ' το Σούνιο. Κανένας δημόσιος δρόμος δε βγάζει σ' εκείνο το μέρος. Όλοι οι δρόμοι τραβούν πίσω απ' τους μικρούς λόφους που κλείνουν την άγονη γη του τόπου, όπου ο οδοιπόρος δε θα βρει δέντρο μήτε ένα. Σκίνα μονάχα βρίσκουνται, αγκάθια, βούρλα και άμμος. Χέρια ανθρώπου από πολλούς αιώνες δεν όργωσαν το χώμα, κι ο άμμος κι η βροχή και ο ήλιος έκαμαν το έργο τους χωρίς τον ίδρο του ανθρώπου. Οι λόφοι προχωρούν ως χαμηλά στη θάλασσα, τη ζώνουν και κάνουν ένα φυσικό κόρφο που αφήνει ένα στενό πέρασμα κατά το πέλαγο. Μέσα από τούτο το πέρασμα τα τσακάλια, οι λαγοί κι οι αγριομέλισσες βλέπουν στο βάθος τη γαλανή γραμμή της Πελοποννήσου, της Αίγινας και της Ύδρας, και ποιος ξέρει τι λένε συναμεταξύ τους γι' αυτούς τους μακρινούς τόπους.

Ηλίας Βενέζης "Γαλήνη"