Ξέρουμε πως προσβάλλουμε τα πνευματικά δικαιώματα με την κάθε δημοσίευση στο blog και ότι με ένα νεύμα του νόμου και του δημιουργού και του κληρονόμου και του εκδοτικού και του θιγμένου θα μπορούσαμε σε ελάχιστο χρονικό διάστημα να βρεθούμε είτε πίσω από τα κάγκελα, είτε πάνω σ'αυτά. Όμως ό,τι ανεβαίνει, ανεβαίνει από την φυσική διάθεση να μοιραστούμε, να θυμίσουμε, να μονολογήσουμε όπως θα το κάναμε ούτως ή άλλως.

Παρασκευή 25 Οκτωβρίου 2013

Ο κλεμμένος ύμνος της 4ης Αυγούστου


Μιας και πλησιάζει η μεγάλη μέρα της 28ης Οκτώβρη και έχουν ήδη ξεκινήσει τα σχολεία και τα κατηχητικά τα επαινετικά σχόλια προς το καθεστώς του δικτάτορα Ι. Μεταξά, ας απομυθοποιήσουμε ολίγον τον ύμνο του καθεστώτος: ο ύμνος αυτός αποτελεί ποίημα του Τίμου Μωραϊτίνη ενός σημαντικού συγγραφέα, δημοσιογράφου, εκδότη, ο οποίος ο ίδιος έχει γράψει σατυρικά στιχάκια για την δικτατορία του Μεταξά. Ο συγκεκριμένος ''ύμνος'' "Γιατί χαίρεται ο κόσμος και χαμογελά πατέρα", σύμφωνα με ομολογία του γιου τού εν λόγω συγγραφέα αποτελεί παγίδα του καθεστώτος του Μεταξά προς τον λογοτέχνη Τ. Μωραϊτίνη, κλέβοντας στυγνά το ποίημα που αποτελούσε αναφορά στην 25η Μαρτίου και την επανάσταση του '21 και βάζοντας σαν υπογραφή την λέξη "Αττικός". Φαίνεται ότι ο Μεταξάς πέρα από εξπέρ στην λογοκρισία ήταν εξίσου καλός και στη λογοκλοπή... Η δικτατορία όμως είχε φροντίσει στα χρόνια της ύπαρξής της ουκ ολίγες φορές να ξεμπροστιάσει τον εαυτό της (βλέπε τα ρεμπέτικα τραγούδια - ακαταλαβίστικες λέξεις, άρα επικίνδυνες) και το έπραξε για μία ακόμη φορά με τον "ύμνο". Κανείς από τους θιασώτες της 4ης Αυγούστου δεν πρόσεξε έστω και έναν στίχο από το ποίημα, πχ τον στίχο "αψηλώσανε τα στάχυα", που αποτελεί διαδικασία που γίνεται την Άνοιξη και δη τον Μάρτη, εκτός βέβαια ότι το όλο ποίημα ταιριάζει με τον εορτασμό της 25ης του Μάρτη. 
Ακολούθησε η σιωπή του Τ. Μωραϊτίνη, ο εκφοβισμός και η μετανάστευση στη Νέα Υόρκη. Πέθανε στην Αθήνα το 1952. 


Ιδού το ποίημα του Τίμου Μωραϊτίνη "Γιατί χαίρεται ο κόσμος και χαμογελά πατέρα":

Γιατί χαίρεται ο κόσμος και χαμογελάει, πατέρα,
γιατί λάμπει ο ήλιος έτσι
γιατί φέγγει έτσι η μέρα;

Γιατί σαν αυτή, παιδί μου, την ημέρα τη χρυσή
που τη χαίρεσαι και συ
στέρεψε το μαύρο δάκρυ κλείσανε πολλές πληγές,
αψηλώσανε τα στάχυα
κι ένα γύρω όλα τα βράχια
εγινήκαν ανθοβούνια και χρυσοπηγές.

Μιαν ημέρα σαν ετούτη
την ολόφωτη κι ωραία
ξεδιπλώθηκε και πάλι η γαλάζια μας Σημαία
που 'χει τ' ουρανού το χρώμα και σκεπάζει τ' άγιο χώμα
που ελεύθερος πατάς.

Κι έτσι με χαρά κι ελπίδα
για μιαν ένδοξη Πατρίδα
η Σημαία κυματίζει μ' ένα Ταν ή επί Τας!





Κομμάτι της μελοποίησης του ποιήματος που βρέθηκε σε περιοδικό των εκδόσεων του Μουσικού Οίκου Μιχ. Κωνσταντινίδου, το 1938. Ενδιαφέρον αποτελεί πού έχουν αποδώσει τους στίχους... σε κάποιον/κάποια Μ. 


Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου