Η Μπελ Επόκ (στα Ελληνικά "Όμορφη Εποχή") κάνει την εμφάνισή της στη διάρκεια της Τρίτης Γαλλικής Δημοκρατίας και της Μεγάλης Γερμανικής Αυτοκρατορίας, σε μια περίοδο που η ειρήνη είχε επικρατήσει μεταξύ των Μεγάλων Δυνάμεων της Ευρώπης και οι νέες τεχνολογίες βελτίωναν θεαματικά τη ζωή. Στις ΗΠΑ μόλις που άρχιζαν να ξεπερνούν τον πανικό του 1873, που κλόνισε την οικονομία της χώρας, γι’ αυτό και η αντίστοιχη περίοδος εκεί χαρακτηρίζεται ως «επάργυρη εποχή». Οξύνονται οι ταξικές διαφορές, κυριαρχούν οι φθηνές τιμές και το φθηνό εργατικό δυναμικό και έρχεται στην επιφάνεια η επίδειξη μιας νέας κουλτούρας, νέας μόδας που προέρχεται από τις ανώτερες τάξεις. Η κουλτούρα της επίδειξης πλούτου και των ακριβών γούστων με αποτέλεσμα να φέρει στο φως επινοήσεις συμπεριφορών, όπως τη χρήση της σαμπάνιας από τις ανώτερες τάξεις, τις ακριβές μετακινήσεις στα ταξίδια, που ξεκίνησαν από τον διαχωρισμό των θέσεων για να καταλήξουν στις ιδιωτικές μετακινήσεις, τη συνήθεια των επαγγελματικών δείπνων, που από τότε καθιερώθηκαν, αλλά και των πολυτελών εστιατορίων, που έγιναν μόδα. Τότε καθιερώθηκαν στο Παρίσι, σε ετήσια βάση, οι επιδείξεις της υψηλής ραπτικής και οι τάσεις της μόδας που απευθύνονταν στα υπερβολικά υψηλά εισοδήματα. Δίπλα σε αυτές τις ανόητες και χυδαία ματαιόδοξες επιδείξεις πλουτισμού αναπτύχτηκε και το μποέμικο πνεύμα ως τρόπος ζωής που βρήκε πεδίο δόξης λαμπρό στα καμπαρέ της Μονμάρτης.
Ο Τζόζεφ Κόνραντ (1857-1924) θεωρείται ένας από τους μεγαλύτερους συγγραφείς όλων των εποχών, με έργα που διαπνέονται από μια έντονη ανησυχία για τον άνθρωπο και τη μοίρα του. Γεννήθηκε στην Πολωνία και μετά πήρε τη Βρετανική υπηκοότητα. Κορυφαία του έργα είναι «Η καρδιά του σκότους» (βιβλίο το οποίο χρησιμοποιήθηκε ως αφετηρία για την ταινία του Κόπολα «Αποκάλυψη τώρα»), «Λόρδος Τζιμ», «Νοστρόμο» και «Μυστικός πράκτορας».
Ο Φραντς Κάφκα (εδώ επιτρέψτε μου να είμαι εκτενέστερη, λόγω της μεγάλης συμπάθειας που έχω στο συγγραφικό του έργο) γεννήθηκε στις 3 Ιουλίου 1883 στη Πράγα, από γονείς Εβραίους, Γερμανόφωνους. 1901-06 Σπουδές γερμανικής φιλολογίας στο Πανεπιστήμιο της Πράγας. Ύστερα από προτροπή και πίεση του πατέρα για λόγους σίγουρης σταδιοδρομίας, ακολουθεί τη Νομική. Γράφει τα πρώτα του έργα. Τα περισσότερα χαμένα. 1906-07 Πτυχίο Νομικής. Ένα χρόνο πρακτική δικηγορική εξάσκηση. Γράφει την «Περιγραφή Ενός Αγώνα» από τα πρώτα, πιο εκτενή κι ολοκληρωμένα έργα του. 1908-12 Υπάλληλος ως δικηγόρος σε ασφαλιστική εταιρία εργατικών ατυχημάτων στη Πράγα, μέχρι το 1922 όπου παίρνει σύνταξη για λόγους υγείας. Την άχαρη αυτή ζωή του υπαλλήλου ποτέ δεν αγάπησε αν και στη δουλειά του ήταν ευσυνείδητος.
1908-12 Γράφει τις βραδυνές ώρες. Γράφει πολύ. Γράφει με συνοχή μόνο τη νύχτα απομονωμένος και σε απόλυτη ησυχία. Πολλά διηγήματα τα γράφει μέσα σε μια νύχτα. Πάσχει από αϋπνίες. Εκείνα τα χρόνια έγραψε αρκετά από τα διηγήματά του όπως: "Τα Δέντρα", "Ρούχα", "Η Αποπομπή", "Ο Έμπορος", "Οι Διαβάτες", "Ο Επιβάτης", "Η Κρίση". Αρχίζει και κρατά ημερολόγια.
Κάνει σχέσεις, αρραβωνιάζεται (Grete, Felice και άλλες), γράφει νουβέλες και κατά το 1914 εμπνέεται τα δύο από τα καλύτερα του έργα: "Η Δίκη" και "Ο Πύργος".
Του γίνεται διάγνωση. Έχει φυματίωση. Στο γράψιμό του υπάρχουν μεγάλες διακυμάνσεις. Χρόνια ενδοσκόπησης. Έγραφε:
«Θ' αποκλειστώ μέχρι αναισθησίας απ' όλους...», «Είμαι κλειστός, σιωπηλός, ακοινώνητος, ανικανοποίητος!», «Ζω με τους αγαπημένους μου ανθρώπους πιο ξένος κι από ένα ξένο...», «Δεν έχω κανένα αίσθημα εκτός απ' αυτό του παρατηρητή...»
Πεθαίνει στις 3 Ιουνίου 1924. Ταφή στο Εβραϊκό Νεκροταφείο της Πράγας.
Έγραψε όλο του το έργο στη γερμανική γλώσσα. Όσο ζούσε εκδόθηκαν μόνον ελάχιστα διηγήματα. Στη διαθήκη του, παρακαλεί το φίλο του Max Brod, να κάψει όλα του τα χειρόγραφα, όλα τα έργα του, μεταξύ αυτών «Η Δίκη», «Ο Πύργος», «Η Αμερική». Εκείνος παράκουσε τη διαθήκη, επιμελήθηκε κι εξέδωσεν όλα τα έργα του. Έτσι διασώθηκε μια από τις σημαντικότερες πνευματικές κληρονομιές του 20ού Αιώνα.
Ο Τόμας Μαν γεννήθηκε στο Λύμπεκ, κοντά στη Βαλτική, στις 6 Ιουλίου 1875. Καταγόταν από αστική οικογένεια εμπόρων. Ο αδελφός του Χάινριχ Μαν υπήρξε επίσης ένας σημαντικός συγγραφέας. Μετά το θάνατο τον πατέρα του δεν ακολούθησε τη μητέρα του με τα αδέλφια του στο Μόναχο. Πήγε στην Ιταλία όπου και έγραψε το μυθιστόρημα "Μπούντενμπροκ" που τον καθιέρωσε ως σημαντικό συγγραφέα από πολύ νεαρή ηλικία. Ο Πρώτος Παγκόσμιος Πόλεμος συνέβαλε ανασταλτικά στην εξαιρετική του πορεία. Ακολούθησαν νουβέλες και διηγήματα ώσπου το 1924 έγραψε το μνημειώδες έργο "Το Μαγικό Βουνό", τη μυθική μετάθεση των πολιτικών, φιλοσοφικών και θρησκευτικών συζητήσεων όλης αυτής της περιόδου.
Λόγω της αντίθεσής του με τον Ναζισμό βρέθηκε στην εξορία. Τότε έγραψε την τετραλογία "Ο Ιωσήφ και τα αδέλφια του". Μετά τον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο τοποθετήθηκε απέναντι στα διλήμματα της Γερμανίας και της Ευρώπης με τον "Δόκτωρ Φάουστους" ενώ με το τελευταίο και ανολοκλήρωτο έργο του "Φέλιξ Κρουλ", το οποίο πηγάζει από την εποχή της νεότητάς του, διαπιστώνει για άλλη μια φορά τα περίπλοκα διλήμματα που θέτει ο πολιτισμός αλλά και η ίδια η ζωή.
Χαρακτηριστικό των έργων του είναι η γοητεία που ασκούν η πνευματικότητα, ο έρωτας και ο θάνατος.
Ο Εμίλ Ζολά, γεννήθηκε στις 2 Απριλίου του 1840. Έζησε στο Παρίσι όπου και άρχισε να δημοσιεύει ποιήματα σε εφημερίδες και περιοδικά, ενώ είχε και ενεργό συμμετοχή στα κοινωνικά και πολιτικά δρώμενα της Γαλλίας (ειχε πάρει θέση κατά του Ναπολέοντα και του ιερατείου). Στα έργα του αποτυπώνεται η κριτική ματιά στις πτυχές γαλλικής κοινωνίας, θέματα όπως ο αλκοολισμός και η φτώχεια στην εργατική τάξη. Επίσης με το αριστούργημά του Νανά - ένα έργο που ο συμβολισμός ξεχειλίζει- παρομοιάζοντας τη Νανά, μια πόρνη που διαφθείρει την παριζιάνικη ελίτ, με την Δεύτερη Γαλλική Αυτοκρατορία και την κατάπτωσή της. Ένα άλλο θέμα στο οποίο καταπιάνεται (Ζερμινάλ, 1885) είναι οι συνθήκες εργασίας στα ανθρακωρυχεία. Ο Ζολά στα τελευταία χρόνια της ζωής του, δεν άφησε ασχολίαστη και ανεπηρέαστη την υπόθεση Ντρέιφους (1894), η οποία αφορούσε την προδοσία και την ενημέρωση μυστικών εγγράφων από τον Γάλλο λοχαγό Άλφρεντ Ντρέιφους προς τις Γερμανικές υπηρεσίες. 
Ο κόσμος της Κολέτ είχε ήδη διαμορφωθεί σε μια έντονη περιέργεια για τη ζωή των αισθήσεων και των συναισθημάτων, μια οξυδερκή ανάλυση της ερωτικής ψυχολογίας, μια στρωτή και ευχάριστη γλώσσα, ενώ επίσης ανέλυσε και σε πολλά της βιβλία το θέμα της εφηβείας (Το άγουρο στάχι). Με το δευτερόλεπτο (1929), Η γάτα (1933) και Ντουέτο (1934), η Κολέτ αντιμετώπιζε περισσότερο περίπλοκες καταστάσεις. Στη Γάτα η Κολέτ περιγράφει τις πρώτες μέρες ενός νεαρού ζευγαριού και τα προβλήματα που προκαλεί μια αντίζηλος της Καμίγ, η οποία δεν είναι άλλη απ' τη γάτα τού Αλαίν, η Σάχα. Ηταν ένα ζώο που έπαιρνε όλες τις σκέψεις και την ενέργεια του Αλαίν, η πραγματική καταφυγή του. Η γάτα, «αυτό το ζώο-ταμπού», λέει κάποια στιγμή η Καμίγ, το ζώο που αρχίζει να εγείρει τις απαγορεύσεις του, την ιδιαιτερότητα των δικών του αναγκών. Όπως αναφέρεται και στο βιβλίο: Η γάτα ήταν η χίμαιρά του...
Άλλωστε... οι σχέσεις μας με τις γάτες καθρεφτίζουν την κοινωνία μας...
Και μεταφερόμαστε στην Αθήνα. Την εποχή εκείνη ο πληθυσμός της δεν ξεπερνούσε τις 15.000 κατοίκους. Αποτύπωση της εποχής αποτελούσαν τα όμορφα νεοκλασικά κτίρια όπως το Πανεπιστήμιο, η Ακαδημία Αθηνών και η Βιβλιοθήκη, στις οδούς Σταδίου και Βουλεβαρδίου (σημερινή Πανεπιστημίου) άρχισαν να χτίζονται τα πρώτα αρχοντικά κτίρια των ευπόρων. Το ήσυχο Κολωνάκι φιλοξενούσε σε καφενεία της Δεξαμενής τους συγγραφείς και λόγιους της εποχής εκείνης όπως ο Παπαδιαμάντης, ο Καρκαβίτσας, ενώ λίγο πιο κάτω στον πολυσύχναστο και εμπορικότατο δρόμο της Αθήνας, την οδό Ερμού στα φοιτητικά γαλακτοπωλεία και καφενεία όπως το διάσημο καφενείο του Ζαχαράτου σύχναζαν οι διανοούμενοι της εποχής, όπως ο Ροΐδης, ο Σουρής, ο Παπαντωνίου, ο Κονδυλάκης κ.ά.
Λίγο πιο κάτω, ανάμεσα στο Πανεπιστήμιο, τη Βιβλιοθήκη και το Πολυτεχνείο, αναπτύχθηκαν τα Εξάρχεια και η Νεάπολη, όπου εγκαταστάθηκαν λόγιοι και φοιτητές, συχνάζοντας στις τέσσερις ταβέρνες και τα έξι καφενεία της περιοχής, ενώ στο Γουδή, στην Ιατρική μπαινόβγαινε η Ντόρα Ρωζέττη- ανύπαρκτη συγγραφέας τότε, αλλά γνώστη- ευτυχώς- τώρα στο ευρύ κοινό.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου